دوستان و رفقای جهنمی (قسمت اول)

«سوره زخرف/ آیه 39_36)

« هر کس از یاد خدا روی گردان شود شیطان را به سراغ او می فرستیم پس همواره قرین و رفیق او است. و آنها (شیاطین) نیز ایشان را از راه خدا باز می دارند، در حالی که گمان می کنند هدایت یافتگانند. تا زمانی که در قیامت نزد ما حاضر شود می گوید: ای کاش میان من و تو فاصله مشرق و مغرب بود، چه بد همنشینی بودی (ولی ما به آنها می گوییمJ هر گز این گفت و گوها امروز به حال شما سودی ندارد، چرا که ظلم کردید و همه در عذاب شریک هستید. (سوره ی زخرف / آیه ی 39_36)

یکی از زهاد می گوید: با یکی از مومنان جن دوست بودم، روزی در مسجد نشسته بودم آن رفیق جنی ام آمد و به من گفت: شما این مردم را چگونه می بینی؟ گفتم: بعضی را بی خواب و مشغول عبادت خداوند و بعضی را در خواب و غافل از یاد خدا. گفت: آنچه بر سرهای ایشان است می بینی؟ گفتم: نه. چشمهای مرا مالید دیدم که بر سر هر فردی غرابی نشسته اما بعضی از غرابها با بالهایشان جلو چشم ایشان را گرفته اند و بعضی از غرابها گاهی جلو چشم ایشان را می گیرند و گاهی بالهایشان را جمع می کنند. گفتم: این چیست؟ گفت: اینها که به صورت غراب بر سر ایشان نشسته اند، شیاطین می باشند. هر فردی از این مردم هر مقدار که از خداوند غفلت دارند به همان مقدار شیاطین بر ایشان مسلط و مستولی می باشند و جلو چشمشان را با بالهایشان می گیرند و هر کس که از خدا غافل نیست چشمهایش باز است. آنگاه این آیه را قرائت کرد: « و من یعش عن ذکر الرحمن نقیض له شیطانا فهو له قرین.»

بنابراین، کسانی که در دنیا شیاطین جنی و انسی را برای دوست و رفیق و قرین انتخاب کرده اند در قبر و قیامت و جهنم نیز رفیقشان ایشان خواهند بود. (تفغسیر منهج، ذیل آیات مورد بحث.)

حضرت علی علیه السلام می فرمایند: «در جهنم هر کسی مقرون به شیطانی است که قرین و همراه و دوست او است؛ یعنی به طرف راست اهل جهنم سنگ های آتش زا مثل سنگ کبریت و چخماق بسته می شود و در طرف چپش نیز رفیقی از شیطان است. (بحار، ج8، باب النار)

 

رفیق بد او را جهنمی کرد

( فرقان / 29_27)

« و به خاطر آور روزی را که ستمکار، دست خود را به دندان می گزد و می گوید: ای کاش با رسول خدا بودم و راه ایشان را بر می گزیدم، ای وای بر من، کاش فلان شخص گمراه را دوست خود انتخاب نکرده بودم او مرا از یادآوری حق گمراه ساخت بعد از انکه یاد حق به سراغ من آمده بود و شیطان همیشه خوار کننده انسان بوده است.» (سوره ی فرقان، آیات: 29_27)

از ابن عباس مروی است که: این آیات درباره عقبة بن ابی محیط و ابی بن خلف نازل شده که عقبة عادت داشت از مسافرت که می امد غذایی را تدارک می دید و اشراف قوم را دعوت می کرد این بار نیز در مسافرت بود وقتی آمد تهیه طعام دید و حضرت رسول (ص) را نیز دعوت کرد. پیامبر اکرم وقتی غذا حاضر شد فرمود: تا شهادتین نگویی غذا نخواهم خورد. عقبه گفت: «اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمد رسول الله« آن حضرت طعام او را خورد.

این سخن به گوش ابی بن خلف، آن دشمن سر سخت پیامبر اکرم رسید، عقبه را بسیار توبیخ کرد و گفت: تو چرا با پیامبر دوست شده و شهادتین گفته ای؟ اگر بخواهی دوستی ما پابرجا باشد باید بروی پیش او و او را تکذیب کنی و به او اهانت نمایی.

او نیز چنین کرد، سپس این آیات نازل شد. بنابراین، او در قیامت انگشت ندامت و پشیمانی به دندان می گزد که سعادت به در خانه او آمده بود اما او دوستی و رفاقت پیامبر اکرم را به دوستی دشمن پیامبر فروخت حالا مرتب می گوید: ای کاش با رسول خدا رفیق می شدم و با ابی بن خلف دوست نمی شدم. (تفسیر المنهج، ذیل آیات فوق.)

لازم به ذکر است که: عقیة بن ابی محیط در جنگ بدر اسیر شد و پس از آن به عنوان مفسد فی الارض به اعدام محکوم شد و سر نحسش توسط امیرالمومنین از بدنش جدا گردید.

ابی بن خلف نیز در جنگ بدر توسط خود پیامبر اکرم به درک واصل گردید.

((این است تاثیر یک دوست، خیلی باید مراقب دوستان خود باشیم، گاه ممکن است دوستان ما از جنس دیگری باشند، حب دنیا، اموال، علم!، اولاد، کار، درس!، پول، ماشین، کامپیوتر،تلویزیون، موبایل و... همه اینها از عواملی هستند که ما را از یاد خدا غافل می کنند و سر انجام به رضائل اخلاقی سوق می دهند.))